Τρίτη 27 Ιουνίου 2017

ΠΡΟΖΥΜΙ...ΤΟ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΟ ΜΟΥ...









ΠΡΟΖΥΜΙ ΣΕ ΣΤΕΡΕΑ ΜΟΡΦΗ-ΜΕΤΑ ΑΠΟ 2 ΖΥΜΩΜΑΤΑ


 


Και οι δυο γιαγιάδες μου(Ο ΘΕΟΣ ΝΑ ΤΙΣ ΑΝΑΠΑΥΕΙ) έφτιαχναν προζυμένιο ψωμάκι... Η μυρωδιά του ακόμη σημαδεύει τις παιδικές μου μνήμες...Ήταν ιεροτελεστία...κάθε φορά...
Η γιαγιά μου η Βασίλω, είχε συγκεκριμένη ημέρα που ζύμωνε...Σάββατο χαράματα...το μεσημεράκι έβγαινε φρέσκο-φρέσκο και άμα ήμασταν τα εγγόνια όλα εκεί, τσακωνόμασταν για το ποιός θα πάρει το βλογάρι...εκείνο το μικρό τριγωνικό καρβελάκι που περρίσευε από το ζυμάρι που κράταγε η γιαγιά για προζύμι και το έβαζε στον τάψο στριμωχτά αφού πρώτα το ονομάτιζε..."για τη Βασούλα...τον Κωστάκη...το Θοδωρή...και τα Στρουμπακάκια"(τα ξαδέρφια μου από το Κιλκίς).
 
Αποβραδίς λοιπόν θα ανάπιανε το προζύμι της... στο κατσαρολάκι ζέσταινε νερό και διέλυε το σφιχτό προζυμάκι που διατηρούσε στο σακί με το αλεύρι...έλεγε το ΠΑΤΕΡ ΗΜΩΝ καθ'όλη τη διάρκεια αυτή...και δεν επιτρεπόταν κανείς να την ενοχλήσει. "Δεν έκανε"...έλεγε...
Μετά το σταύρωνε, το σκέπαζε με την πετσέτα την άσπρη και  τοποθετούσε το κατσαρολάκι με το αναπιασμένο προζύμι κάτω από μιά κατσαρόλα μεγάλη, για να κρατ΄ησει τη θερμοκρασία του και να μείνει ανενόχλητο μέχρ το πρωί.

Χαράματα της επόμενης...αφού έκανε το σταυρό της κι έπλενε τα χέρια της με το πράσινο το σαπούνι(....τι μυρωδιά...), έβαζε τη μαντήλα τη λευκή, την ποδ΄ιά την καθαρή και πέρναγε ένα πανί τη σκάφη που θα ζύμωνε. Μετά έβαζε το αλεύρι(μισό σκληρό-μισό μαλακό-και λίγο καλαμποκάλευρο άσπρο)...και το νεράκι χλιαρό...έριχνε και το προζύμι που στο εντωμεταξύ είχε φουσκώσει ως πάνω, και σκέπαζε τη σκάφη. Στη συνέχεια ετοίμαζε τα ξύλα για τη γάστρα. Έπρεπε να ναι και λιανά και χοντρά...και σπασμένα ισομερώς παρακαλώ...ΕΙΠΑΜΕ ΙΕΡΟΤΕΛΕΣΤΙΑ...
Σε κανά μισάωρο λοιπόν, επέστρεφε στο κουζινάκι(έτσι λέγαμε το δωματιάκι με τη γάστρα) και πρόσθετε αλάτι χοντρό και λίγο λάδι μέσα στη σκάφη. Αν και δεν ήξερε ότι σε αυτό το μισάωρο επιτελούνταν η ΑΥΤΟΛΥΣΗ του ζυμαριού...η σοφία και η εμπειρία της...την ωθούσε στο να συμπεριφέρεται στο ζυμάρι της με τον καλύτερο τρόπο...εξάλλου η ανταμοιβή της ήταν πάντα εξαιρετική...ΚΑΛΟΦΟΥΣΚΩΜΈΝΑ, ΓΥΑΛΙΣΤΕΡΑ ΚΑΙ ΜΥΡΩΔΑΤΑ ΚΑΡΒΕΛΙΑ!
Και κάπως έτσι ξεκινούσε το ζύμωμα...
Τη θυμάμαι ...σχεδόν να υποφέρει... καθώς στα παιδικά μάτια μου, η πάντα χαμογελαστή και στρουμπουλούτσικη γιαγιά μου...αγκομαχούσε σοβαρή σοβαρή πάνω από μια σκάφη...εξασκώντας με μαεστρία και απόλυτο ρυθμό...μια γκάμα από κινήσεις των καρπών και των χεριών της...η εικόνα της να σκουπίζει τον ιδρώτα από τα μάγουλά της με τις άκρες της λευκής της μαντήλας...ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ...Αχ βρε γιαγιά μου...ΛΕΙΠΕΙΣ...ΛΕΙΠΕΙΣ ΠΟΛΥ...
Αφού ζύμωνε κανα μισάωρο και βάλε...με ενδιάμεσα διαλείμματα των 2-3 λεπτών...έπλαθε τα καρβέλια και τα εναπόθετε στον τάψο...που προηγουμένως τον άλειφε με λαδάκι...μετά τα σκέπαζε με σεντόνι και έφτιαχνε τον καφέ της.
Η συνέχεια ...γνωστή...αναμονή περίπου 3-4 ώρες για το φούσκωμα των καρβελιών και έπειτα ψήσιμο στη γάστρα...

Κάπως έτσι ξεκίνησε η σχέση μου με το προζύμι...από τις παιδικές μου μνήμες...

Επανέρχομαι λοιπόν στο σήμερα και θα προσπαθήσω να περιγράψω όσο πιό απλά μπορώ...το πώς παρασκεύασα το ΔΙΚΟ μου ΠΡΟΖΥΜΙ...το οποίο και διατηρώ και σε υγρή και σε στερεή μορφή στο ψυγείο...και το οποίο φροντίζω  εδώ και 3 χρόνια περίπου, διατηρώντας το με αγάπη και τρυφερότητα.
Είχα αναπιάσει προζύμι στο παρελθόν πάμπολλες φορές...αλλά ποτέ δεν το είχα δημιουργήσει...ή μάλλον ποτέ δεν είχα συμβάλλει στο να δημιουργηθεί...
Έτσι λοιπόν πριν 3 χρόνια ανήμερα του ΣΤΑΥΡΟΥ-14 Σεπτεμβρίου, προσπάθησα- επιτυχώς καθώς αποδείχτηκε-να το ξεκινήσω. 
Ζέστανα λίγο νεράκι και έβαλα μέσα το ματσάκι βασιλικού που είχα πάρει από την εκκλησία. Μετά από 10 λεπτά περίπου, στράγγιξα το νεράκι και το ανακάτεψα με λίγο αλεύρι ώστε να δημιουργηθεί ένας πηχτός χυλός...τον σκέπασα με ένα πετσετάκι και τις επόμενες 4-5 ημέρες, πρόσθετα κάθε απόγευμα από λίγο αλεύρι και λίγο νεράκι(στο οποίο διατηρούσα τον βασιλικό). Δεν χρειάστηκε να περιμένω περισσότερο από 5 ημέρες θυμάμαι γιατί έτυχε να κάνει και αρκετή ζέστη...και η θερμοκρασία συντελλεί τα μέγιστα σε αυτή τη διαδικασία...Στη διάρκεια αυτού του πειραματισμού...καθημερινά παρατηρούσα και εισέπραττα διαφορετικές αντιδράσεις, όψεις και οσμές. Το θέμα είναι πως την 5η ημέρα είχα ένα μπουρμπουληθρωτό (χαχαχαχ...), ξυνούτσικο και πηχτό προζυμάκι με το οποίο έφτιαξα και το πρώτο μου ψωμάκι με μισό κιλό αλεύρι, ώστε να του δώσω τη δυνατότητα να ανέβει για πρώτη φορά.
Σε αυτό το σημείο να τονίσω ότι το προζύμι καθίσταται δυνατά ενεργό μετά το μήνα και δεδομένου του ότι θα φτιάχνουμε ψωμί ανά 2-3 ημέρες.
Από τότε, το προζυμάκι μου είναι ζωντανό, υγιές και αποδοτικό...φτου φτου φτου!!!...και με εμπνέει να παρασκευάζω όχι μόνο το καθημερινό μας ψωμάκι...αλλά και τόσα άλλα στα οποία έχω αναφερθεί σε παλαιότερες αναρτήσεις μου.(ΒΑΦΛΕΣ, ΠΙΤΣΑ, ΚΡΕΠΕΣ, ΛΟΥΚΟΥΜΑΔΕΣ...)Φωτογραφία της Vassiliki Boura.
Ο λόγος που το διατηρώ σε υγρή μορφή κυρίως...είναι διότι έχω παρατηρήσει ότι μου φουσκώνει περισσότερο το ψωμί και επιπλέον είναι πιό εύχρηστο. Δεν χρειάζεται το παραδοσιακό αποβραδίς ανάπιασμα και για αυτόν το λόγο ανά πάσα στιγμή μπορείς να φτιάχνεις αυτό που θέλεις. Ουσιαστικά το ανάπιασμα συντελείται κατάτη διάρκεια παραμονής του στο ψυγείο...οπότε πάνω κατω το ίδιο πράγμα είναι με τη στερεά του μορφή.

THE POINT IS:...ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΙΠΟΤΑ ΠΙΟ ΑΠΟΛΑΥΣΤΙΚΟ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΟΖΥΜΕΝΙΟ  ΨΩΜΙ...ΚΑΙ ΣΕ ΑΡΩΜΑ ΚΑΙ ΣΕ ΓΕΥΣΗ...
ΚΑΝΤΕ ΚΙ ΕΣΕΙΣ ΑΜΕΣΑ ΤΗΝ ΑΡΧΗ...ΠΡΟΣΦΕΡΟΝΤΑΣ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΑΣ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΠΟΥ ΑΓΑΠΑΤΕ ΕΝΑ ΠΟΛΥΤΙΜΟ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΟ ΔΩΡΟ!!!
ΚΑΛΑ ΖΥΜΩΜΑΤΑ!
 

1 σχόλιο:

  1. Πολύ συγκινητική ανάρτηση Βάσω!!! Κι εγώ τη γιαγιά μου (Βασιλική) με το υπέροχο ψωμί της στον ξυλόφουρνο την έχω συνδυάσει... Να σαι καλά και οι γιαγιάδες μας να αναπαύονται εκεί ψηλά. Κάθε φορά που ζυμώνεις είμαι σίγουρη ότι η ευχή της γιαγιάς σου είναι μαζί σου. Keep up the good work!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή